Zgodnie z przepisami Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego sąd może orzec rozwód na żądanie któregokolwiek z małżonków, jeżeli doszło do zupełnego i trwałego rozkładu pożycia. Zupełny rozkład pożycia małżeńskiego następuje, jeżeli między małżonkami zanikła więź gospodarcza, fizyczna oraz emocjonalna. O trwałym rozkładzie pożycia możemy mówić, jeżeli wyżej wspomniane więzi między małżonkami nie istnieją już od dłuższego czasu i nie ma szans na uratowanie małżeństwa.
Sąd może orzec rozwód bez orzekania o winie, z winy jednego z małżonków albo z winy obojga małżonków. Większość rozwodów jest przeprowadzana bez orzekania o winie. W pozwie o rozwód powód musi wskazać, czy chce rozwodu z orzekaniem o winie (jeżeli tak – to z czyjej winy ma być orzeczony rozwód). Pamiętaj, że jeśli chcesz rozwodu z orzeczeniem o winie drugiego małżonka, w pozwie musisz wskazać wszystkie dowody przemawiające na korzyść twojego męża lub żony (twoje twierdzenia mogą okazać się niewystarczające). Rozwód bez orzekania o winie pozwoli zaoszczędzić zarówno Twój czas, jak i nerwy. Rozprawa wyznaczana jest po kilku miesiącach od wpłynięcia pozwu (w międzyczasie pozwany może w ciągu 14 dni od dnia doręczenia mu odpisu pozwu wnieść odpowiedź na pozew). Rozwód bez orzekania o winie można uzyskać zazwyczaj już po pierwszej rozprawie. Warto poruszyć tutaj aspekt finansowy – od pozwu o rozwód pobiera się opłatę 600 złotych. W razie orzeczenia rozwodu bez orzekania o winie połowę wpłaconej kwoty zwraca się powodowi.
Sąd prowadzący postępowanie rozwodowe może odstąpić od orzekania o winie na zgodne żądanie małżonków. Uznaje się wówczas, że żadne z małżonków nie ponosi winy za rozkład pożycia małżeńskiego.
Bardzo ważną kwestią w sprawie o rozwód jest podział majątku wspólnego. O podziale majątku wspólnego sąd orzeka w odrębnym postępowaniu. Zdecydowanie szybszym sposobem jest zawarcie umowy o podziale majątku wspólnego, w którym małżonkowie samodzielnie ustalają przypadające im części majątku. Jeżeli w skład majątku wspólnego wchodzi nieruchomość, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu lub użytkowanie wieczyste, należy udać się do notariusza, który sporządzi umowę w wymaganej formie.
Rozwód bywa wyjątkowo trudnym przeżyciem dla dzieci rozwodzących się małżonków. Przedłużająca się sprawa rozwodowa i walka między rodzicami ma wyjątkowo negatywny wpływ na dziecięcą psychikę, nierzadko jest też przyczyną kłopotów w szkole czy problemów ze zdrowiem rozwijającego się dziecka. Czy można szybko załatwić kwestię opieki nad dzieckiem po rozwodzie? Rozwodzący się małżonkowie mogą spisać tzw. plan wychowawczy, w którym uzgodnią, z kim dziecko będzie mieszkało. W planie wychowawczym należy poruszyć także inne kluczowe kwestie, np. sposób leczenia dziecka, wybór szkoły, kontakty z drugim rodziców, odwiedziny u drugiego z rodziców. Sporządzając plan wychowawczy, należy również wysłuchać dziecka i uwzględnić jego zdanie. Porozumienie na temat opieki nad dzieckiem wiąże sąd, o ile nie jest sprzeczne z dobrem dziecka.
