Zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego do chwili przyjęcia spadku spadkobierca ponosi odpowiedzialność za długi spadkowe tylko ze spadku. Od chwili przyjęcia spadku ponosi odpowiedzialność za te długi z całego swego majątku.
Spadkobierca, który przyjął spadek z dobrodziejstwem inwentarza, odpowiada za długi spadku tylko do wysokości stanu czynnego spadku, ustalonego w spisie inwentarza. W związku z tym przepis art. 319 k.p.c stanowi, że jeżeli pozwany ponosi odpowiedzialność z określonych przedmiotów majątkowych, albo do wysokości ich wartości, Sąd może, nie wymieniając tych przedmiotów, ani ich wartości, uwzględnić powództwo, zastrzegając pozwanemu prawo do powołania się w toku postępowania egzekucyjnego na ograniczenie odpowiedzialności ( Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 28 czerwca 1977 roku, sygn. akt III CRN 102/77).
Oświadczenie o przyjęciu lub odrzuceniu spadku złożone może być w ciągu sześciu miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swojego powołania.
Podstawę do uchylenia się przez spadkobiercę od skutków prawnych niezłożenia w terminie oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku może stanowić błąd co do treści czynności prawnej, który jednocześnie jest prawnie doniosły. Błąd taki może dotyczyć tytułu powołania do dziedziczenia, osoby spadkodawcy oraz przedmiotu spadku. . Nie jest błędem prawnie doniosłym złożenie oświadczenia woli pod wpływem wadliwych, błędnych pobudek czy motywów, czy też z tego samego powodu brak odpowiedniego oświadczenia w terminie. Samo subiektywne przekonanie o rocznym terminie do złożenia oświadczenia w przedmiocie odrzucenia bądź przyjęcia spadku nie stanowi błędu prawnie doniosłego. Podkreślenia wymaga, iż odpowiedzialność spadkobierców za długi spadkowe jest ustawową zasadą (art. 1030 k.c.), a nieodpowiedzialność – odstępstwem od niej. Nawet odrzucenie spadku nie oznacza z reguły wyłączenia odpowiedzialności za długi – spadkowe, tylko przeniesienie, tej odpowiedzialności na innych spadkobierców (art 931 § 2 k.c. i art. 933 § 2 k.c. w związku z art. 1020 k.c.). Również przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza (art. 1031 § 2 k.c.) ogranicza tylko odpowiedzialność spadkobierców do wartości ustalonego w inwentarzu stanu czynnego spadku ( Wyrok Sądu Okręgowego w Gdańsku z dnia 7 listopada 2011 roku, sygn. akt III Ca 645/11)
Zasady odpowiedzialności spadkobierców za zobowiązania spadkodawcy z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenie społeczne regulują przepisy ustawy z dnia 29.08.1997 r. Ordynacja Podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 z późn. zm.). Zgodnie z art. 98 tej ustawy do odpowiedzialności za zobowiązania spadkodawcy stosuje się przepisy Kodeksu Cywilnego o przyjęciu i odrzuceniu spadku oraz odpowiedzialności za długi spadkowe ( Wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 13 lipca 2005 roku, sygn. akt III Aua 535/05).
